Antwerpse ruien 1 Lucid
#Cultuur

Het Augustinessenklooster, de luchthaven van Wevelgem en gegidst langs het kerkhof: dit is Open Monumentendag 2024

De Open Monumentendag vindt dit jaar plaats op 8 september en biedt alweer de mogelijkheid om een aantal erfgoedparels te gaan ontdekken, in gebouwen die anders zelden toegankelijk zijn, zowel in Vlaanderen, Wallonië als in Brussel. Thema dit jaar: En route! 

Share

Kortrijk neemt traditiegetrouw ook deel met een aantal monumenten. Wij brengen hier een best-off van wat er die dag te beleven en te zien valt.

Augustinessenklooster

Op het Buda-eiland staat het Augustinessenklooster. Het is de vestiging van enkele zusters die in de 14de eeuw leefden volgens de regel van Sint-Augustinus. Aanpalend is er ook een tuin. Later deed het gebouw dienst als het Onze-Lieve-Vrouwehospitaal en werd er ook een kapel aangebouwd. De kapel herbergt een beroemd orgel gemaakt door de Kortrijkse orgelbouwer de Rijckere. 

Wie dit historisch erfgoed wil bekijken, kan deelnemen aan een rondleiding van 45 minuten door de kloosterruimtes, de tuin en de kerk. Je wordt er hartelijk verwelkomd door de Zusters Augustinessen en maakt er kennis met de eeuwenoude geschiedenis van de site. 

Reserveren vooraf is noodzakelijk gezien de exclusiviteit van het bezoek. Door de verwachte hoge toestroom van bezoekers kan men er uitzonderlijk ook nog de week nadien terecht (ook door vooraf te reserveren maar deze keer via de website van de stad Kortrijk).

Augustinessenklooster c Beeldbank Kortrijk

Cohousing Kortrijk Ten Broele

De voormalige gebouwen van de Pleinschool worden omgevormd tot cohousingproject Ten Broele met 13 appartementen en gemeenschappelijke delen. Tijdens een fotozoektocht kan je de beschermde huizen (17de-eeuwse Huis De Kroon en 18de- eeuwse Huis Chomé deden dienst als klooster en schoolgebouw), een laatste keer komen bezoeken voor ze omgevormd worden tot een cohousingproject.

100 jaar Vliegscholen Luchthaven Kortrijk-Wevelgem

Ben je gefascineerd door luchtvaart en wil je je laten onderdompelen in de wonderlijke wereld van het vliegen, dan is de regionale luchthaven Kortrijk-Wevelgem een ideale uitvalsbasis. Ze bestaat ondertussen al 100 jaar waardoor ze de volledige evolutie van de luchtvaart heeft meegemaakt.

Wist je dat er ook een museum aan vastzit? Het FAS luchtvaart museum is er gevestigd in een door de Duitsers in 1942 gebouwde bunker. Tijdens het opendeurweekend is er van alles te zien en te beleven. De Belgische luchtmacht geeft er een SAR demo met de NH90, er is een Marchetti opleidingstoestel aanwezig en ook de luchtkadetten maken er promotie voor hun werking. 

Er zijn initiatievluchten mogelijk met verschillende toestellen, die de diverse vliegclubs aanbieden. Je kan er ook een zakenjet komen aanschouwen. Het speerpunt van deze nichespeler binnen de luchtvaartindustrie is het snel transporteren van zakenmensen met kleinere vliegtuigen.

Opgelet: het museum is enkel op zondagnamiddag geopend. Aan de demonstraties kan je actief deelnemen tijdens het opendeurweekend op 14 en 15 september!

F A S Luchtvaartmuseum Wevelgem c Philippe Bolen

De laatste reis - gegidste begraafplaats

Van de 800 deelnemende monumenten zijn er heel wat begraafplaatsen opgenomen. Heb je ooit al stil gestaan bij waar je laatste rustplek zich bevindt? Ga dan even een kijkje nemen op de Sint-Jansbegraafplaats aan de Meensesteenweg. Het stedelijke kerkhof is misschien een onverwachte maar desalniettemin interessante plek voor een gegidste wandeling.

Er liggen heel gewone maar ook bekende mensen begraven, naast elkaar, sommigen onder eenvoudige zerken of andere bijgezet onder architecturale pareltjes. Elk graf heeft zijn verhaal, je volgt er de gids en luistert er naar enkele van die intrigerende, soms lugubere, soms verrassende, verhalen.

Preview Begraafplaats Sint Jan4 c Beeldbank Kortrijk

Creëer textielcollages met Malgorzata Mirga-Tas in Texture

Tijdens Open Monumentendag organiseert Triënnale Kortrijk samen met Texture een textielworkshop met de Poolse kunstenares Malgorzata Mirga-Tas. Je kan er leren hoe je jouw persoonlijk verhaal kan vertellen met stukjes textiel. Stof tot nadenken!

Je kan er niet alleen op zondag terecht maar ook al op vrijdag en zaterdag voorafgaand. De voertaal is er Engels, de prijs is gratis en er is een minimale deelname van één volledige dag noodzakelijk, je krijgt zelfs een gratis lunch aangeboden. Alles gaat door in het museum aan de Noordstraat op nr. 28.

Workshop Mirga Tas c Courtesy the artist Foksal Gallery Foundation Warsaw Frith Street Gallery London and Karma International Zurich

Buiten Kortrijk

Themastad is dit jaar Leuven. De universiteitsstad pakt uit met een staalkaart aan onroerend erfgoed in de stad en in de deelgemeenten. Een paar gebouwen die voor het eerst geopend worden zijn de Villa Stuyven gelegen midden in het Sint-Geetruibos en de Villa Roma van de Leuvense architect Victor Broos. Je kan er ook terecht in de Abdij van Keizersberg, de Abdij van het Park in Heverlee en de Abdij van Vlierbeek in Kessel-Lo. Het is zelfs mogelijk de crypte waar Pater Damiaan begraven ligt te bezoeken.

Antwerpen is van oudsher de grootste publiekstrekker en de bakermat van Herita, die de organisatie van de dag op zicht neemt. Zij zorgen voor de restauratie van historische panden en stellen die dan open voor een groot publiek. Het Paleis op de Meir is hiervan een voorbeeld. Wellicht het mooiste te ontdekken huis die dag is de art nouveau woning van Quinten Matsys, gelegen op de beroemde Cogels-Osylei in Berchem. Maar je kan er ook terecht in het futuristische Havengebouw, ontworpen door de beroemde Britse architecte van Iraanse origine Zaha Hadid. 

Ook de zaken van juweliers Pascale Masselis en De Gouden Ram zijn geopend. De Grote Robbijn is een complex waar vzw Emmaüs verschillende initiatieven organiseert rond bijzondere jeugdzorg. De Antwerp Maritime Academy, de vroegere Hogere Zeevaartschool, is een hogeschool waar men Nautische Wetenschappen en Scheepswerktuigkunde kan studeren. Klassiekers zijn verder het Zuiderpershuis, de Handelsbeurs en de Bourlaschouwburg. Maar de attractie is wellicht het afdalen in de Antwerpse Ruien, je kan er onder de stad door lopen in een ondergrondse wereld en de geschiedenis van de stad van onderin ontdekken.

In het programma in Vlaanderen kan men klimmen naar de koepel van de Basiliek van Scherpenheuvel. Er is ook de vernieuwde erfgoedsite van Oudenaarde-Ename, de Oude Abdij van Drongen en de ondertussen tot B&B omgevormde Villa Servais in Halle. Ontdek verder de zorgvuldige renovatie van het Wivinaklooster in Dilbeek, Cultuurcentrum Belgica in Dendermonde, het Casino van Gompel in Mol, de architectenwoning Louis Geirnaert in Eeklo, evenementenlocatie La Couronne in Oostende en talloze musea zoals het erfgoedmuseum in Asse.

Brussel en Wallonië

Wallonië biedt meestal de mogelijkheid om een heel weekend erfgoed te ontdekken. Monumenten openen hun deuren zowel op zaterdag als op zondag. De Journées Européennes du Patrimoine en Wallonie hebben ook een handig boekje waar je alvast kan in snuisteren om je persoonlijke route samen te stellen. Trekpleisters zijn dit jaar het Maison des Géants in Ath, het Hôtel de Ville in Binche en Wavre, de Orangerie de Bierbais, le Phare in Andenne, de Moulin van Lomprez in Wellin, het Château Bilquin de Cartier in Charleroi en de villa Somzée in Luik. Een greep uit het volledige aanbod tref je aan op www.journeesdupatrimoine.be.

Voor wie de smaak echt te pakken heeft, kan je het weekend nadien nog terecht in Brussel hoofdstad. De open monumentendagen klinken er internationaler en heten de Heritage Days Brussels. Het thema dit jaar is Nieuw Erfgoed, het accent ligt er op gebouwen van 1970 tot 2000. 

Ludo Schoukens

Ook interessant

Facebook Instagram Tiktok